Temelji novog evroazijskog geopolitičkog bloka će biti udareni na dolazećem samitu Turkijskog vijeća, u Istanbulu ove jeseni
Prema turskoj mitologiji, kroz historiju u svijetu je uspostavljeno čak 27 velikih carstava, dok su od toga čak 16 uspostavili različiti etnički turski narodi.
Danas brojni svjetski mediji pa i zvaničnici na Zapadu smatraju kako današnja Turska ima ambicije širenja na staru post-Osmansku teritoriju, ali i Srednju Aziju.
Nema sumnje da se novo Tursko carstvo uspostavlja, ali ne na temeljima religije ili turske ideologije, kako to predstavljaju pojedini nacionalisti u Turskoj, već kao geopolitička organizacija.
Temelji današnje Evropske unije, kao nadnacionalne zajednice država, nastali su 1957. godine potpisivanjem sporazuma iz Rima, kao rezultat integracijskog procesa nakon Drugog svjetskog rata, kada je uspostavljena Evropska ekonomska zajednica.
Godine 1993. formalno je uspostavljena današnja Evropska unija, sastavljena od brojnih institucija i organa, počevši od Evropskog vijeća, Evropskog parlamenta i slično.
Turkijsko vijeće je protekloj deceniji uspostavljeno, dok ćemo vrlo brzo svjedočiti uspostavljanju i njihovog parlamenta. Brojne druge organizacije u okviru vijeća koje se bave jezikom, kulturom i trgovinu između članica su već uspostavljene.
Ustvari, ono što se kroz historiju događalo između Evropskih država u procesu uspostavljanja Evropske unije, danas se događa između Turske i drugih etnički turkijskih naroda u Srednjoj Aziji.
Radi se o historijskim događajima koji podsjećaju na period uspostavljanje Sjedinjenih Država, Sovjetskog Saveza i Maove Kine.
Turska, koja danas posjeduje veliki utjecaj u etničkim turkijskim državama u Srednjoj Aziji, ali i u muslimanskom svijetu, privlačna je za investicije zbog potencijala velikog tržišta i zone “hinterlanda” koji uživa.
Transformacija EU po uzoru na SAD – Sjedinjene Evropske Države
Ideja stvaranja Evropske superdržave nije nešto novo. Ona je stara najmanje nekoliko stoljeća kroz historiju, međutim, nakon Prvog svjetskog rata počelo se ozbiljno govoriti o tome.
Godine 1946. premijer Velike Britanije, Winston Churchill, održao je još jedan poznati govor na univerzitetu u Cirihu, u kojem se zalagao za ‘Sjedinjene Evropske Države’, urgirajući da Evropljani okrenu leđa strahotama prošlosti i pogledaju u budućnost.
Također o ovom projektu se i danas govori, i od njega se nije odustalo. Temelji današnje Evropske unije počivaju na ovoj ideji.
“Evropska unija trebala bi se odreći svoje “zabludne” i ideje o Sjedinjenim Evropskim državama,” izjavio je u 2018. godini mađarski premijer Viktor Orban.
Kancelarka Merkel je u Bundestagu 2. decembra 2011. godine izjavila da su evropski lideri “pokrenuli novu fazu u evropskim integracijama”. U istom govoru ona je potvrdila da se preduzimaju brzi koraci, bez puno političke rasprave, u promicanju evropske fiskalne integracije, stvaranjem nadnacionalnih mehanizama koji bi mogli pomoći u upravljanju krizom unutar EU.
Uvidjevši prijetnju i priliku, kako bi uspostavila balans moći prema EU i SAD-u, Turska nastoji uspostaviti sličnu organizaciju država u Srednjoj Aziji.
Turkijsko vijeće država
Turkijsko vijeće država ili Vijeće država za saradnju turkijskog govornog područja osnovno je 2009. godine.
Godine 2013. pojavila se ideja o uspostavljanju alijanse Euroazijskih vojnih snaga, što bi bila struktura slična mirovnim snagama UN-a, koja bi radila na uspostavljanju globalnog mira.
Godine 2017. krenulo se sa uspostavljanjem ove organizacije, koja je obuhvatila: Tursku, Azerbejdžan, Mongoliju i Kirgistan. Pored bivših Sovjetskih država koje sudjeluju unutar Turkijskog vijeća, Mađarska se također pridružila organizaciji uz status države-posmatrača 2019. godine.
Ministar vanjskih poslova Ukrajine se također izjasnio kako Ukrajina želi pristupiti Turskom vijeću uz status posmatrača. Objasnio je kako Ukrajina prihvata vijeće kao međunarodnu platformu unutar koje želi promovisati i pridobiti podršku članica protiv Rusije zbog okupacije Krima.
Spremnost Turske da vojno stane uz Azerbejdžan u ratu oko Nagorno-Karabaha dodatno je probudila interesovanje za ovom organizacijom u Srednjoj Aziji ali i mnogo šire.
Također, unutar Srednje Azije vidljiva je izgradnja željezničke i druge saobraćajne infrastrukture, kako bi se članice vijeća međusobno povezale.
U toku su radovi na uspostavljanju globalnih medija i kanala koji će prvenstveno biti fokusirani na etnički turkijski svijet, Turska prednjači na ovom polju sa državnom televizijom TRT, koja djeluje širom svijeta.
Posljednjih godina regija Srednje Azije, uključujući Azerbejdžan i druge države, sa rastućim energetskim isporukama postaje konkurencija i alternativa ruskom gasu u Evropi.
Regija se istovremeno nalazi u samoj arteriji kineske inicijative Pojas i put, te bi u budućnosti bez podrške navedenih država Pojas i put mogao postati neodrživ.
Sličan projekat postoji i u Islamskom svijetu
U brojnim državama Afrike, Balkana i Bliskog istoka vidljiva je ekonomska, infrastrukturalna, medijska, tehnološka i na kraju vojna integracija sa Turskom. Turska se danas ubraja među države sa najvećim brojem vojnih baza u inozemstvu.
Brojne države poput Libije, Katara, Somalije, Pakistana, Ukrajine, Indonezije, uključujući Bosnu i Hercegovinu i Albaniju, dio su ovog projekta.
Istanbul korak po korak postaje globalni centar islamskog bankarstva, što sadašnji turski predsjednik često navodi kao jedan od ekonomskih ciljeva Turske. Brojne međunarodne organizacije poput OECD-a i UN-a otvaraju i prebacuju svoje centre u Istanbul.
Vijeće pod vodstvom generalnog sekretara vijeća, Bagdada Amrejeva, pripremilo je dokumente pod nazivom “Strategija Turkijskog vijeća 2020.-2025 i Turkijska svjetska viziju-2040”, dok će se prvi zvanični temelji novog geopolitičkog bloka zvanično biti udareni na jesen ove godine, na planiranom samitu u Istanbulu.
Autor: F.T
