Autonomni bespilotni dron je možda lovio i napadao Haftarove snage bez ikakvog doprinosa ljudskih zapovjednika, otkriva nedavno izvješće UN-a
Osim što se prvi put u svijetu dogodio takav napad umjetne inteligencije (AI) na ljude, nejasno je da li je dron možda ubio ljude tokom napada koji se dogodio u Libiji, u martu 2020. godine.
U izvještaju Vijeću sigurnosti UN-a navodi se da je libijski premijer Fayez al-Sarraj 27. marta 2020. naredio “operaciju OLUJA MIRA”, u kojoj su se vidjele borbene bespilotne letjelice (UCAV), korištene protiv Haftarovih snaga, koje je podržavala Rusija. Dronovi se godinama koriste u borbi, ali ono što je ovaj napad učinilo drugačijim je to što su djelovali bez ljudskog faktora.
“Logistički konvoji i Haftarove snage u povlačenju naknadno su lovljene i daljinski angažirani od strane borbenih bespilotnih letjelica ili smrtonosnih autonomnih sistema naoružanja kao što je STM Kargu-2 i druge samouništavajuće municije”, navodi se u izvještaju.
“Smrtonosni autonomni naoružani sistemi programirani su za napad na ciljeve bez potrebe za podatkovnom vezom između operatora i drona: u stvari, radi se o sposobnosti ‘lansiraj, zaboravi i nađi’.”
KARGU je bespilotni dron dizajniran za asimetrično ratovanje ili antiterorističke operacije, koji se prema navodima proizvođača “može efikasno koristiti protiv statičnih ili pokretnih ciljeva kroz svoje autohtone mogućnosti obrade slike u realnom vremenu i algoritme mašinskog učenja ugrađene u platformu. ” Video koji prikazuje dron, pokazuje kako pogađa lutke u polju, prije nego što stigne do njih i detonira eksplozivni naboj.”
Dronovi su se pokazali vrlo efikasnima protiv ljudskih ciljeva, zaključuje izvještaj UN-a
“Jedinice nisu ni obučene ni motivisane da se brane od efikasne upotrebe ove nove tehnologije i obično su se povlačile u zbrci”, navodi se u UN-ovom izvještaju. “Kad su se povukli, bili su izloženi neprekidnim napadima borbenih bespilotnih letjelica i smrtonosnih autonomnih sistema naoružanja, koji su se pokazali vrlo efikasnom kombinacijom.”
Izvještaj nije ulazio u detalje o tome da li je bilo žrtava ili smrtnih slučajeva povezanih s napadom, iako napominju da su dronovi bili “vrlo efikasni” u nanošenju “značajnih žrtava” neprijateljskim PZO sistemima Pantsir S-1.
Ovo je bio prvi slučaj u svijetu da je autonomni dron kojim upravlja algoritam vještačke inteligencije neutralisao neprijateljske snage
Ova vrsta napada, bez obzira na to je li izazvala smrtne slučajeve ili ne, neće naići na odobravanje onih koji se protive upotrebi “robota ubica”.
“Postoje ozbiljne sumnje da bi potpuno autonomno oružje moglo ispuniti međunarodne standarde humanitarnog prava, uključujući pravila distinkcije, proporcionalnosti i vojne potrebe, dok bi ugrozilo temeljno pravo na život i načelo ljudskog dostojanstva”, navodi Human Rights Watch. “Human Rights Watch poziva na preventivnu zabranu razvoja, proizvodnje i upotrebe potpuno autonomnog oružja.”
Među ostalim zabrinutostima je i to što algoritmi inteligencije koje roboti koriste možda nisu dovoljno precizni ili su obučeni na skupovima podataka s potencijalnim nedostacima u sebi.
Prema turskim medijskim izvorima, blizu 3000 pripadnika ruske plaćeničke formacije pod nazivom Wagner prisutno je u Libiji, uz još veći broj plaćenika iz Sirije i Sudana. U sukobima sa snagama GNA, smatra se da je stradalo nekoliko stotina ovih plaćenika, među kojima je veliki broj Rusa, koji su bili žrtve napada turskih dronova i bespilotnih letjelica u okolici Tripolija.
